Dakelh spriak

Tekst üüb Öömrang

Dakelh spriak of spriaken , Carrier spriak[en] (aanj nööm: Dakelhghuni [crx], Dakelhghunek [caf] ; ingelsk: Dakelh, Carrier, Carrier proper) as det atapaskisk spriak faan't Dakelh fulk (mä Nadot’en-Wets’uwet’en an Sekani: Carrier Sekani Tribal Council) uun Nuurd-Ameerikoo. Snaaket woort det faan amanbi ? minsken fööraal uun British Columbia uun Kanada.

Dakelh spriak
Snaaket uun	Kanada
Wedenskapelk iindialang	Dene-Jenisejsk Na-Dene Eyak-Atapaskisk Atapaskisk Nuurd-Atapaskisk Dakelh
Spriak-Ufkörtang
ISO 639-3:	crx (Dakelh) caf (Süüd-Dakelh)

Spriakwiisen an Fulken

Rocht Dakelh spriaken of spriak (aanj nööm: ᑕᗸᒡ Dakelh, Yinka Déné, Yinka Whut’en; ingelsk: Dakelh dialects or languages, Carrier proper)

• Dakelh (aanj nööm: Dakelhghuni; ingelsk: Dakelh, Carrier, Central Carrier, Nak’albun/Dzinghubun dialect, Stuart/Trembleur dialect, Stuart-Trembleur Lake dialect). Fulken: Tl’azt’en Band, Nak’aẕdli Band an Yekooche Band.
• Süüd-Dakelh (aanj nööm: Dakelhghunek; ingelsk: Southern Carrier)
  • Nechakoh spriakwiis (ingelsk: Nechakoh dialect, Fraser/Nechako dialect)
    • Lheidli spriakwiis (ingelsk: Lheidli dialect). Fulk: Lheidli T’enneh.
    • S̠aik’uẕ spriakwiis (ingelsk: Saikuz or Stoney Creek dialect). Fulk: S̠aik’uẕ First Nation (of ualnööm: Stoney Creek Band).
    • Nadleh spriakwiis (ingelsk: Nadleh dialect). Fulk: Nadleh Whut’en Band.
    • Stelakoh spriakwiis (ingelsk: Stelakoh dialect). Fulk: Stelakoh Band.
    • Tesetl’adak spriakwiis (ingelsk: Tesetl’adak or Cheslatta dialect). Fulk: Cheslatta Band.
  • Blackwater spriakwiis (ingelsk: Blackwater dialect)
    • Lhtakoh spriakwiis (ingelsk: Lhtakoh dialect). Fulk: Red Bluff Band.
    • Ndazko spriakwiis (ingelsk: Ndazko or Nazko dialect). Fulk: Nazkoh Band .
    • Lhoosk’us spriakwiis (ingelsk: Lhoosk’us or Kluskus dialect). Fulk: Kluskus Band.
    • Lhk’acho spriakwiis (ingelsk: Lhk’acho or Ulkatcho dialect). Fulk: Ulkatcho Band.

Skraft

Dakelh skraft:

Dakelh skraft

Dakelh skraft

konsonanten	wokoolen						aanj
	a	ʌ	e	i	o	u
b	ᗭ	ᗪ	ᗫ	ᗬ	ᗩ	ᗨ	ᗮ
t	ᗡ	ᗞ	ᗟ	ᗠ	ᗝ	ᗜ	ᐪ
d	ᑕ	ᑐ	ᑓ	ᑔ	ᑎ	ᑌ
tʼ	ᗧ	ᗤ	ᗥ	ᗦ	ᗣ	ᗢ
k	ᗺ	ᗷ	ᗸ	ᗹ	ᗶ	ᗵ	ᐠ
g	ᗴ	ᗱ	ᗲ	ᗳ	ᗰ	ᗯ	ᐟ
kʼ	ᘀ	ᗽ	ᗾ	ᗿ	ᗼ	ᗻ	ᘁ
tʃ	ᙠ	ᙝ	ᙞ	ᙟ	ᙜ	ᙛ
dʒ	ᘛ	ᘗ	ᘘ	ᘙ	ᘖ	ᘔ
tʃ'	ᘡ	ᘞ	ᘟ	ᘠ	ᘝ	ᘜ
ts	ᙦ	ᙣ	ᙤ	ᙥ	ᙢ	ᙡ
dz	ᙍ	ᙊ	ᙋ	ᙌ	ᙉ	ᙈ
tsʼ	ᙬ	ᙩ	ᙪ	ᙫ	ᙨ	ᙧ
n	ᘇ	ᘄ	ᘅ	ᘆ	ᘃ	ᘂ	ᐣ
m	ᘍ	ᘊ	ᘋ	ᘌ	ᘉ	ᘈ	ᒼ
ŋ							ᓑ
l	ᘧ	ᘤ	ᘥ	ᘦ	ᘣ	ᘢ	ᑊ
ɬ	ᘳ	ᘰ	ᘱ	ᘲ	ᘯ	ᘮ	ᒡ
tɬ	ᘹ	ᘶ	ᘷ	ᘸ	ᘵ	ᘴ
dl	ᘭ	ᘪ	ᘫ	ᘬ	ᘩ	ᘨ
tɬ'	ᘿ	ᘼ	ᘽ	ᘾ	ᘻ	ᘺ
s	ᙓ	ᙐ	ᙑ	ᙒ	ᙏ	ᙎ	ᔆ
s̪							
z	ᙅ	ᙂ	ᙃ	ᙄ	ᙁ	ᙀ	ᙆ
z̪							ᙇ
ʃ	ᙙ	ᙖ	ᙗ	ᙘ	ᙕ	ᙔ	ᙚ
x	ᗉ	ᗆ	ᗇ	ᗈ	ᗅ	ᗄ	ᐥ
ɣ	ᗏ	ᗌ	ᗍ	ᗎ	ᗋ	ᗊ	ᐦ
h	ᐸ	ᐳ	ᐶ	ᐷ	ᐱ	ᐯ	ᑋ
w	ᗕ	ᗒ	ᗓ	ᗔ	ᗑ	ᗐ
xʷ	ᗛ	ᗘ	ᗙ	ᗚ	ᗗ	ᗖ
j	ᘓ	ᘐ	ᘑ	ᘒ	ᘏ	ᘎ
ei diar	ᐊ	ᐅ	ᐈ	ᐉ	ᐃ	ᐁ
ʔ							ᐧ

Bispalen

• Dakelhne Dakelh fulk
• dune man
• ts'oodun (Dakelh) s̠kui (Süüd-Dakelh) kint
• sus suart bäär
• shas̠ brün bäär
• dut'ai fögel
• khez ai
• d̠ẕulh berag
• kw'us̠ wulk, swark
• chan rin
• too weeder
• s̠um stäär
• kwun ial
• lhiz (Dakelh) lhez (Süüd-Dakelh) küül
• yok (Dakelh; Süüd-Dakelh/Neçako) koo (Süüd-Dakelh/Blackwater) hüs
• 'ilho (Dakelh) lhuk'ui (Süüd-Dakelh) ian
• kwulai' (Dakelh) skwunlai (Süüd-Dakelh) fiiw

Literatüür

• Morice, A. G. 1894. Carrier reading-book / ᗫᐧ ᑐᔆᘼᔆ ᐅᙨᑐᑊᐧᐈᑋ *ᘇᘀᙆᘬ ᐈᐪ ᗫᑊ-ᘉᘦᔆ ᗗᒡ ᘇᐪ ᐅᘐᐣᘧ. Stuart's Lake Mission (Syllabics) CIHM 15667
• Poser, William J. 2000. The Carrier Syllabics. Vanderhoof: Yinka Déné Language Institute. (Roman)
• Poser, William J. 2003. Dʌlk’ʷahke: The First Carrier Writing System.
• Prince, Louis Billy 1996. The Little Dwarves and the Creation of Nak'azdli. Vanderhoof: Yinka Dene Language Institute. (Roman).
• Rossetti, Bernadette. 1991. Musdzi 'udada' / The Owl. Vanderhoof: Yinka Dene Language Institute. (Roman). E99.T17R68 1990

Ferwis efter bütjen

• http://www.ydli.org/linginfo.htm The Yinka Déné Language Institute