Tekst üüb Öömrang


En muunjonken of muun-eklips (faan greks: ἔκλειψις ékleipsis = auerloogrin) komt föör, wan di muun faan a eerd dialwiis of hialandaal ferdekt woort, an di muun nian sanlaacht uffeit.

Ufluup faan en muunjonken

Muun- an sanjonken Bewerke

 

Det tiaknang wiset, hü eerd, san an muun tuenööder stun bi muun- an sanjonken.
Det eerdboon am a san (= ekliptik) as di grat kreis, det muunboon san a letj kreiser.
Bi muun-positsion 1 of 4 koon en muunjonken, bi positsion 2 of 3 koon en sanjonken föörkem.

Inklinatsion Bewerke

 
Inklinatsion tesken muun- an eerdboon, auerdrewen düütelk tiakent.
Muunjonken jaft at bluas bi folmuun, auer a eerd do tesken muun an san stäänt. Oober ei bi arke folmuun as en muunjonken, auer det muunboon an a ekliptik ei parallel tuenööder ferluup. Jo san am sowat fiiw[1] graad jinenöder ferkiard (= inklinatsion). Jodiar tau boonen skeer enööder amanbi tweisis uun't juar (arke ~173[2] daar). Sodenang koon tweisis uun't juar en muunjonken föörkem.

Luke uk diar Bewerke

  Commons: Muunjonken – Saamlang faan bilen of filmer

Futnuuten Bewerke

  1. Gans akeroot san't 5,156 689 83°. Üüb a tiaknang as det auerdrewen düütelk tiakent.
  2. Det san gans akeroot a heleft faan 346 daar, 14 stünj, 52 minüüten an 54 sekunden.