Tekst üüb Fering


Alberta as ian faan dön tjiin prowinsen faan Kanada. At prowins leit uun a waast faan't lun. Uun a nuurd leit dön Nuurdwaast-Teritoorien, uun a uast Saskatchewan, uun a süüd dön Ferianigt Stooten an uun a waast British Columbia. Det hee 4.442.879 lidj (2021)[1]. At hoodsteed faan't prowins as Edmonton.

Alberta uun Kanada

At prowins as efter Prins Albert von Sachsen-Coburg und Gotha, diar Köningin Victoria faan det Ferianigt Köningrik san maan wiar, neemd.

Geografii

Bewerke

Alberta as det fjuardgratst prowins uun Kanada. At prowins as bal tausis grater üüs Tjiisklun. Det leit twesken 60° an 49° faan a nuurd tu a süüd an twesken 110° an 110° faan a uast tu a waast.

Lunskap

Bewerke

Alberta as ian faan tau prowinsen uun Kanada, wat banenlunen san. Uun a nuurd as walt an uun a süüduast gäärslun (üüb Ingelsk an Fraansöösk prairies). Dön Rocky Mountains stun uun a süüdwaast faan't prowins, huar de huuchst ponkt uun't prowins, Mount Columbia (3747 m), as.

At prowins hee föl struumer an sian. Dön gratst faan a struumer san de Athabasca, de Peace, de Slave an de Hay. Dön trii gratst sian san a Athabasca-Sia (7898 km²; bluat at waastdial faan a sia as uun Alberta), Lake Claire (1436 km²), uun a waast faan a Athabasca-Sia uun de Wood-Buffalo-Natschunaalpark an de Letj Slaawensia (Lesser Slave Lake) (1168 km²) uun a nuurdwaast faan Edmonton.

Kliima

Bewerke
Temperatüür, Rin of Snä uun Edmonton, Alberta
Jan Feb Mar Apr Mei Jün Jül Aug Sep Okt Nof Det
Max. Temp. (°C) −7,3 −3,6 2,1 11,3 17,6 21,0 22,8 22,1 16,8 10,9 0 −5,4 Ø 9
Min. Temp. (°C) −16 −13,1 −7,3 −0,3 5,7 10,0 12,1 11,1 5,8 0,3 −8,2 −13,9 Ø −1,2
Tempratuur (°C) −11,7 −8,4 −2,6 5,5 11,7 15,5 17,5 16,6 11,3 5,6 −4,1 −9,6 Ø 3,9
Rin of snä (mm) 22,5 14,6 16,6 26,0 49,0 87,1 91,7 69,0 43,7 17,9 17,9 20,9 Σ 476,9
Stünjen sanskiin (h/d) 3,1 4,3 5,6 7,9 9,0 9,3 9,9 9,0 6,1 5,4 3,4 2,5 Ø 6,3
Rindaar (d) 11,9 8,6 8,4 7,8 11,3 14,3 14,4 12,4 9,8 7 9,1 10,9 Σ 125,9
T
e
m
p
e
r
a
t
u
r
−7,3
−16
−3,6
−13,1
2,1
−7,3
11,3
−0,3
17,6
5,7
21,0
10,0
22,8
12,1
22,1
11,1
16,8
5,8
10,9
0,3
0
−8,2
−5,4
−13,9
Jan Feb Mar Apr Mei Jün Jül Aug Sep Okt Nof Det
R
i
n
.
.
o
f
.
.
s
n
ä
22,5
14,6
16,6
26,0
49,0
87,1
91,7
69,0
43,7
17,9
17,9
20,9
  Jan Feb Mar Apr Mei Jün Jül Aug Sep Okt Nof Det

Steeden

Bewerke

Dön tjiin gratst steeden uun't prowins san:

# Steed Lidj (2021)[2] Koord
1 Calgary 1.372.178
2 Edmonton 1.057.181
3 Red Deer 104.392
4 Strathcona County 103.186
5 Lethbridge 101.799
6 Airdrie 77.027
7 Wood Buffalo 73.851
8 St. Albert 69.789
9 Grande Prairie 67.627
10 Medicine Hat 65.203

Befölkring

Bewerke

Spriik

Bewerke

Plains Cree (Nēhiyawēwin), en spriikwiis faan det Cree Spriik, wurt uun't prowins snaaket. Blackfoot wurt uk uun't prowins snaaket.

Histoore

Bewerke

Alberta wurd de 1. September 1905 en prowins faan Kanada. Tuföören wiar det dial faan dön Nuurdwaast-Teritoorien.

Kwelen

Bewerke
  1. Canada: Administrative and Census Division, citypopulation.de
  2. Canada: Alberta, citypopulation.de