Amazonas (struum)

Didiar artiikel ment di struum. Luke uk bi Amazonas (muardüüdag)

A Amazonas (portugiisk Rio Amazonas, spoonsk Río Amazonas) as en struum uun't nuurdelk Süüdameerikoo. Hi komt faan a Anden deel an lääpt naibi a ekwaator efter uasten uf iin uun en 200 km briad delta tu a Atlantik. Di Amazonas täält üs ööderlingst struum faan a eerd efter a Niil. Sin iintoochregiuun leit fööraal uun Brasiilien. Hi feert muar weeder üs a sääks naistlingst struumer tuup.

Dooten
Amazonas
Di Amazonas an sin iintoochregiuun Di Amazonas an sin iintoochregiuunVorlage:Infobox Fluss/KARTE_fehlt
Laag	Süüdameerikoo
Struumsüsteem	AmazonasVorlage:Infobox Fluss/ABFLUSSWEG_fehlt
Hood	Nevado Mismi, Arequipa, Peruu 15° 31′ 5″ S, 71° 45′ 55″ W-15.518055555556-71.7652777777785170
Hööchde faan't hood	5.170 mVorlage:Infobox Fluss/NACHWEISE_fehlen
Müs	iin uun a Atlantik, Brasiilien 0° 25′ 41″ N, 49° 33′ 40″ W0.428-49.5610
Hööchde faan a müs	0 mVorlage:Infobox Fluss/NACHWEISE_fehlen
Hööchde faan boowen tu onern	5.170 m
Lengde	Tumanst 6400 km, amtelk 6.992 km^[1]
Iintoochregiuun	5.956.000 km²^[2]
Ufluupen weeder bi a peegel Óbidos^[3] A_Eo: 4.640.300 km² Laag: 800 km boowen faan a müs	NNQ MQ 1928–1996 Mq 1928–1996 HHQ	75.602 m³/s 176.177 m³/s 38 l/s km² 306.317 m³/s
Ufluupen weeder^[2] bi san müs A_Eo: 5.956.000 km²	MQ Mq	206.000 m³/s 34,6 l/s km²
Struumer faan rochts	Juruá, Purus, Madeira, Tapajós, Xingu
Struumer faan lachts	Napo, Içá, Japurá, Rio Negro
Satelitenbil faan a struum Satelitenbil faan a struum

San nööm feert di struum faan diar, huar a tustruumer Marañón an Ucayali uun Peruu tuupluup.

Weederfeerang

Bi't stääd Óbidos, sowat 800 km föör't delta, wurd arke juar 1,2 miljaarden tonen sediment trochskebet. Trii sjuarden diarfaan luup iin uun di Atlantik. Ian sjuarden woort üüb a leetst 800 km ufloogert.

Bi a peegel Óbidos wurd auer't hialer juar grat weedermengden meeden (uun m³/s):

Luke uk diar

Commonskategorii: Amazonas – Saamlang faan bilen of filmer

Kwelen

↑ Alarich R. Schultz, Raymond E. Crist, James J. Parsons: Amazon River. Stant: 25. Mei 2017.
↑ ^2,0 ^2,1 Jacques Callède a.ö.: Les apports en eau de l'Amazone à l'Océan Atlantique. In: Revue des sciences de l'eau / Journal of Water Science. Bd. 23, Nr. 3, Montreal 2010, S. 247–273 (ufrepen di 19. August 2013)
↑ GRDC: Dooten faan a peegel Óbidos

[EnzBrit-1] Alarich R. Schultz, Raymond E. Crist, James J. Parsons: Amazon River. Stant: 25. Mei 2017.

[erudit-2] 2,0 ^2,1 Jacques Callède a.ö.: Les apports en eau de l'Amazone à l'Océan Atlantique. In: Revue des sciences de l'eau / Journal of Water Science. Bd. 23, Nr. 3, Montreal 2010, S. 247–273 (ufrepen di 19. August 2013)

[GRDC-3] GRDC: Dooten faan a peegel Óbidos

[1]

[2]

[3]