Tekst üüb Öömrang


Füsikaalisk grate
Nööm Energii
Formeltiaken
Gratin- an
Ianhaidensüsteem
Ianhaid Dimension
SI-süsteem J = N·m = kg·m2·s−2 L2·M·T−2
CGS-süsteem erg L2·M·T−2
Luke uk diar: Elektrisk werk

Energii (faan greks εν en „banen“ an ἔργον ergon „werke“) as en wichtag grate uun a füsiik an spelet en grat rol uk uun a technik, chemii, biologii an wiartskap. Hör SI-ianhaid as Joule (J).

En wichtag natüürgesets sait, dat energii ei ferleesen gung koon. Hat koon oober hör skak feranre.

Bestemangen

Bewerke
 
En dynamo feranert mechaanisk energii tu elektrisk energii.

Mechaanik

Bewerke

Energii woort miast üs werk   betiakent an bereegent ham ütj krääft   an wai  

 

Elektrisk energii

Bewerke

Uun a elektrotechnik saat energii (elektrisk werk) ham ütj späänang  , struummäächt   an tidj   tuup:

 

Energii an faard

Bewerke

Am so muar energii   ik iinsaat, am so muar mase   koon ik reer.   as at faard

 .

Energii as relatiif

Bewerke

Uun en mase   raut energii efter det formel

 

Diarbi as   at faard faan't laacht.

Amreegnangen

Bewerke
Miaten an amreegnangstaalen
Joule, Newtonmeeter
of Wattsekund
Kilowattstünj Elektronenvolt Kilopondmeeter Kalorii Erg
1 kg·m²/s² 00 1 00 2,778 · 10−7 00 6,242 · 1018 00 0,102 00 0,239 0 10 · 106
1 kW·h 00 3,6 · 106 00 1 00 2,25 · 1025 00 3,667 · 105 00 8,60 · 105 0 36 · 1012
1 eV 00 1,602 · 10−19 00 4,45 · 10−26 00 1 00 1,63 · 10−20 00 3,83 · 10−20 00 1,602 · 10−12
1 kp·m 00 9,80665 00 2,72 · 10−6 00 6,13 · 1019 00 1 00 2,34 0 98,0665 · 106
1 calIT 00 4,1868 00 1,163 · 10−6 00 2,611 · 1019 00 0,427 00 1 0 41,868 · 106
1 g·cm²/s² 00 0,1 · 10−6 0 27,78 · 10−15 0 6,242 · 1011 0 10,2 · 10-9 0 23,9 · 10-9 00 1
  Didiar artiikel as di 1. April 2013 uun det list faan gud artiikler, diar det leesen luane apnimen wurden. Uun uugenblak jaft at diar 73 faan.