Geograafisk breetje
![]() |
At geograafisk breetje () of a breetjinkreis (latiinsk latitudo, ingelsk latitude; ufkört LAT) as di winkel, di en ponkt üüb a eerd faan a ekwaator ufstäänt. Efter nuurden began a breetjin mä 0° (ekwaator) an kön bit +90° (nuurdpuul) waaks, efter süüden gongt'at faan 0° bit -90° (süüdpuul).
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Latitude_lines.svg/220px-Latitude_lines.svg.png)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Latitude_and_longitude_graticule_on_a_sphere.svg/220px-Latitude_and_longitude_graticule_on_a_sphere.svg.png)
an lengde ()
Steeden, diar like widj faan a ekwaator ufstun, lei üüb det salew geograafisk breetje.
Am en ponkt üüb a eerd iandüüdag tu bestemin, brükst dü uk noch at geograafisk lengde () of a meridiaan (latiinsk longitudo, ingelsk longitude, ufkört LON). Det täält faan 0° (Lengde faan Greenwich, Nolmeridian) efter uasten bit 180° (uastelk lengde) an uk efter waasten bit 180° (waastelk lengde). 180° uast an 180° waast faal üüb disalew meridiaan, det as at dootemgrens.
Steeden, diar üüb di salew meridiaan lei, haa tu salew tidj made. A meridiaan as at madeliinje.