Orbitaal
Tekst üüb Öömrang |
At Orbitaal as en ütjdruk uun a kwantenmechaanik an beskraft mä matemaatisk funksioonen, huar en elektron trinjam en atoomkial ham woorskiinelk aphäält.
Iar mend'am, a elektroonen flä trinjam en atoomkial üüb en fääst boon so üs a muun trinjam a eerd. Daalang witj'am, dat jodiar elektroonenboonen bluas di rüm san, huar en elektron ham woorskiinelk aphäält.
Klasifikatsioon
BewerkeOrbitaalen wurd iindiald efter jo trii kwantentaalen .
1. kwantentaal : Rüm
BewerkeDet iarst kwantentaal beskraft di elektroonenrüm, huar det orbitaal tuhiart. At taal faan orbitaalen bereegent ham ütj . En elektroonenrüm hää ei muar üs elektroonen.
2. kwantentaal : Furem
BewerkeDet ööder kwantentaal beskraft det furem faan en orbitaal. Uun steed faan taalen 0, 1, 2, ... woort det ööder kwantentaal uk mä buksteewen s, p, d, f, g betiakent.
Nööm | Ual bedüüdang | Ööder kwantentaal | Furem | Bereegnang |
---|---|---|---|---|
s-Orbitaal | sharp | Kuugel | 1 | |
p-Orbitaal | principal | Sunklook | 3 | |
d-Orbitaal | diffuse | Swäärs sunklooken | 5 | |
f-Orbitaal | fundamental | Roseten | 7 | |
g-Orbitaal | (gongt efter't alfabeet widjer) | ? | 9 | |
h-Orbital | (gongt efter't alfabeet widjer) | ? | 11 |
Magneet-Kwantentaal
BewerkeDet magneetkwantentaal as en winkelfunktjuun an diarför feroontwurdelk, dat at bi't 2. kwantentaal akeroot ünlik furmen faan orbitaalen jaft.