Saint Croix (Ameerikoons Jongfoomen Eilunen)

Tekst üüb Fering

Saint Croix [ˈkrɔɪ] as en eilun faan dön Ameerikoons Jongfoomen Eilunen, wat en US-amerikoons bütjergebiit san. At eilun leit uun dön Letj Antilen, tu a süüd faan dön öler Ameerikoons Jongfoomen Eilunen. Tu a süüduast leit Puerto Rico an tu a süüdwaast lei dön Britisk Jongfoomen Eilunen. Det hee 41.004 lidj (2020).

Saint Croix Eilun

Geografii

Saint Croix as mä'n gratens faan 213 km² det gratst faan dön Amerikoons Jungfoomeneilunen. Üüb't eilun lei a steeden Christiansted an Frederiksted.

Histoore

At eilun wurd uursprüngelk faan dön Kariben an dön Arawak besiidelt. Christof Kolumbus luniget 14. Nofember 1493 uun a nuurd faan't eilun an ded tu det a nööm Santa Cruz (Spaans för Halig Krüs). Bi'n ütjenölersaating mä a bewenern faan't eilun kaam en spanjer an en kariibe am't leewent. De föörfaal feerd tu en krich, wat iarst tu aanj broocht hed, üüs a spanjern hör kolonii üüb't eilun apded.

Uun det 17. juarhunert wurd det eilun faan ingeluners an holuners besiidelt. Dön bialen kolonien raaget dach bal uun't stridjen mäenöler. Woorskiinelk ded diarfaan a holuner hör siidlung ap. 1650 kaam en spaans floot faan fiiw skeb an 1200 saldooten faan Puerto Rico. Jo besaatet at eilun an maaget al a ingeluners duad. A spanjers wurd dach weleram kurt diarüüb faan a fransuusen ferdrewen.

13. Jüüne 1733 wurd Saint Croix tu det Deensk Waastindien Kompanii ferkeeft. At kompanii lai neen wäärt üüb't natschunaliteet faan a siidlers, diarfaan leet jo heer spaans juuden, fraansöösk Hugenotten an ingels siidler deel.

1917 wurd at eilun tu dön Ferianigt Stooten ferkeeft.