Täkst aw mooringer frasch



Woopen Tjüschlönjkoord
Woopen foon di Kris Nordfraschlönj Tjüschlönjkoord, Positschoon foon di Kris Nordfraschlönj düütlik måågetKoordinaaten: 54° 29′ N, 9° 3′ O
Gründooten
Bundeslönj: Slaswik-Holstiinj
Ferwaltingstää: Hüsem
Grutelse: 2.048,61 km²
Inboogere:

167.560 (31. Det. 2021)[1]

Inboogere per km²: 82 Inboogere per km²
Kfz-Kåntiiken: NF
Krisnumer: 01 0 54
Krisapdiiling: 133 Gemiinde
Adres foon e Krisferwalting: Marktstraße 6
25813 Hüsem
Internetsid: www.nordfriesland.de
Lönjrädj: Florian Lorenzen (CDU)
Lååg foon di Kris Nordfraschlönj önj Slaswik-Holstiinj
Karte


E Kris Nordfraschlönj (aw Tjüsch: Nordfriesland, aw Plååttjüsch: Noordfreesland, aw Dånsch: Nordfrisland) as di nordlikste lönjkris önj Tjüschlönj än eefter e grutelse di treede önj Slaswik-Holstiinj. Önjt norden läit et Dånsch, önjt ååsten e Kris Slaswik-Flansborj, önjt sööden e Kris Dithmjarsche än önjt weesten e Weestsiie. Et heet 165.951 manschne (2019)[2]. E hoodstää foon e kris as Hüsem.

Geografii Bewerke

E Kris Nordfraschlönj läit önjt nordweesten foont bundeslönj Slaswik-Holstiinj, twasche e gränse tut Dånsch önjt norden än di Ääder Struum önjt sööden. Di nordlikste punkt önj e kris as List, awt ailönj Sal, wat uk di nordlikste punkt önj Slaswik-Holstiinj än Tjüschlönj as. Di sööderlikste punkt as e müning foon di Ääder Struum. Di weestlikste punkt as Jongnaamen, en huuchsönj tut weesten foont ailönj Oomram, än di ååsterlikste punkt as aw e kånt foon di Treene Struum, önj e gemiine Aastenfäil.

E kris heet tou diile: e Fååstewål önjt ååsten än da Nordfrasche Ailönje önjt weesten. Da trii grutste foon da Nordfrasche Ailönje san Sal (99 km²), Fäär (82 km²) än Oomram (20,46 km²).

Baitu foon di Ääder, wichtie struume önj e kris san di Arlau, di Ååstenou, di Såhulm Ou än di Treene.

Stääse Bewerke

Da tiin grutste stääse önj e kris san:

# Stää Inboogere (2011)[3]
1 Hüsem 21.100
2 Weesterlönj (ma Tinem) 11.000
3 Naibel 9240
4 Leek 6760
5 Bräist 5020
6 Taning 4540
7 E Wiik 4300
8 Mälst 3160
9 Sankt Peter-Urdem 3070
10 E Hoorne 2750

Indiiling foon Ferwålting Bewerke

E Kris Nordfraschlönj heet trii åmtsfrie stääse, tou åmtsfri gemiine än oocht åmte.

Åmtsfrie Stääse
# Stää Inboogere (2019)[4] Hoodstää
1 Fräärstää 2653 -
2 Hüsem 23.189 -
3 Taning 4984 -
Åmtsfri Gemiine
# Gemiine Inboogere (2019)[4] Hoodstää
1 Reußenkuuge 324 -
2 Sal 13.689 -
Åmte
# Åmt Inboogere (2019)[4] Hoodstää
1 Ääderstää 11.373 Gaarding
2 Fäär-Oomram 10.493 E Wiik
3 Loonschap Sal 4429 Weesterlönj
4 Madel-Nordfraschlönj 21.015 Bräist
5 Nordsiie-Treene 23.477 Mälst
6 Pälweerm 1414 Hüsem
7 Söödtuner 39.738 Naibel
8 Fjåål 9173 Fjåål

E kris heet 131 gemiine. Kiik: List foon Gemiine önj e Kris Nordfraschlönj.

Manschne Bewerke

  • 1970: 156.400 (wüfe: 81.300, karmene: 75.100)[5]
  • 1980: 161.800 (wüfe: 82.700, karmene: 79.100)[6]
  • 1990: 152.600 (wüfe: 78.800, karmene: 74.600)[7]
  • 2000: 164.300 (wüfe: 83.700, karmene: 80.600)[8]

Histoori Bewerke

E kris wörd di 26ste önj e Gjarsmoune 1970 grünläid, eefter da üülje krise Kris Ääderstää, Kris Hüsem, et mååst foon di üülje Kris Söödtuner (suner 6 gemiine) än trii gemiine foon di üülje Kris Slaswik tuhuupeläid wörden.

Politiik Bewerke

Krisdäiswool foon e 14. Mai 2023
[9]
 %
40
30
20
10
0
33,6
16,5
12,7
9,4
14,7
4,6
6,3
1,2
1,0
n. k.
Muar of Maner
uun ferglik tu 2018
 %p
   2
   0
  -2
  -4
−3,6
−3,1
−1,1
+0,5
+7,4
−0,4
+2,5
−1,4
−0,9
± 0,0
Ferdiiling foon Sate önj e Krisdäi Nordfraschlönj sunt 2023
         
Da 65 sate kaame tu:
Partein Prosänt

2023

Sate

2023

Prosänt
2018
Sate
2018
Prosänt
2013
Sate
2013
CDU Christlich Demokratische Union Deutschlands 33,6 22 37,2 21 39,6 21
SPD Sozialdemokratische Partei Deutschlands 16,5 11 19,6 11 24,1 12
GRÄINE Bündnis 90/Die Grünen 12,7 8 13,8 8 9,9 5
WGNF Wählergemeinschaft Nordfriesland 9,4 6 8,9 5 10,5 5
SSW Südschleswigscher Wählerverband 14,7 9 7,3 4 9,2 5
FDP Freie Demokratische Partei 4,6 3 5,0 3 3,7 2
AfD Alternative für Deutschland 6,3 4 3,6 2
LINKE Die Linke 1,2 1 2,6 1 1,3 1
ZUKUNFT Zukunft. Nordfriesland 1,0 1 1,9 1
PIRATEN Piratenpartei Deutschland 1,8 1
Tuhuupe 100 65 100 56 100 52
Woolbediiligung 53,4 % 51,1 % 51,2 %

E hood foon e krisdäi as e krispräsident/in. E krispräsident sunt 2020 as Manfred Uekermann.

Wirtschap Bewerke

Tååle foon manschne, deer 2019 än 2020 önj e kris suner årbe san:

Moune 2019[10] 2020[10]
Ismoune 5916 5454
Biikenmoune 5902 5539
Uursmoune 5223 4845
Gjarsmoune 4261 5249
Krölemoune 3952 5497
Samermoune 3871 4956
Foodermoune 4049 4846
Beeridmoune 3901 4652
Härfstmoune 3789 4441
Stormmoune 3818 4294
Mistmoune 4376 4708
Jülmoune 4955 5160

Sünhäid Bewerke

Et Kliinikum Nordfraschlönj heet trii kliinike önj Naibel, Hüsem än E Wiik än en Regionaal Sünhäidssäntrum önj Taning.

Ferwising eeder büte Bewerke

  Commons: Nordfriislon – Soomling foon bile än filme

Kwäle Bewerke

  1. Statistikamt Nord – Bevölkerung der Gemeinden in Schleswig-Holstein 4. Quartal 2021 (XLS-datei) (Widjerfeerd üüb grünjlaag faan't fulkstäälang 2011) (Heelp aw tjüsch)
  2. Germany: Administrative Division, citypopulation.de
  3. Nordfriesland: County in Schleswig-Holstein, citypopulation.de
  4. 4,0 4,1 4,2 Bevölkerung der Gemeinden in Schleswig-Holstein: 4. Quartal 2019, statistik-nord.de
  5. Statistisches Jahrbuch für die Bundesrepublik Deutschland 1972
  6. Statistisches Jahrbuch für die Bundesrepublik Deutschland 1982
  7. Statistisches Jahrbuch für die Bundesrepublik Deutschland 1992
  8. Statistisches Jahrbuch für die Bundesrepublik Deutschland 2002
  9. Kreis Nordfriesland: Ergebnis Kreiswahl 2023.
  10. 10,0 10,1 Statistik: Nordfriesland, Bundesagentur für Arbeit