Köölhüdraaten

Tekst üüb Öömrang

Köölhüdraaten of uk Sacchariden san di gratst cheemisk dial faan ales labenen üüb a eerd. Tuup mä fäät an proteinen hiar jo tu üüs iidj.

Saccharoos as en Disaccharid.

Iindialang

Diar san ünlik sköölen faan köölhüdraaten mä ünlik eegenskapen:

• Monosacchariden, t.b. drüüwensoker, früchtsoker
• Disacchariden, t.b. witj soker, moolksoker
• Oligosacchariden, t.b. raffinoos
• Polysacchariden, t.b. starken, seluloos, chitin

Wichtag köölhüdraaten

• Ianfachsoker (Monosacchariden)
  • Glukoos, drüüwensoker, dextroos
  • Mannoos, en epimer faan glukoos
  • Fructoos, früchtsoker
  • Riboos, en dial faan't ribonukleinsüren (RNA)
  • Desoxyriboos, en dial faan't desoxyribonukleinsüren (DNA)
  • Galactoos, slimsoker
  • Fucoos, en L-soker
  • Rhamnoos, en L-soker

• Taufachsoker (Disacchariden)
  • Saccharoos, rööwensoker, röörsoker (Glucoos + Fructoos)
  • Laktoos, moolksoker (Glucoos + Galactoos)
  • Lactuloos, en konstelken moolksoker
  • Maltoos, maltssoker (Glucoos + Glucoos)
  • Trehaloos, en soker (Glucoos + Glucoos)

• Triifachsoker (Trisacchariden)
  • Melezitoos, Trisaccharid t.b. uun hönang
  • Raffinoos, blaft bi't sokerproduktjuun auer
  • Umbelliferoos

• Fölfachsoker (Polysacchariden)
  • Starken, wichtag dial faan't iidj
    • Amyloos as uun starken banen
    • Amylopektin as uun starken banen
  • Seluloos, as uun plaanten
  • Glykogen, häält energii för muskeln an liwer
  • Chitin, as uun laspuatet diarten
  • Calloos, as uun plaanten
  • Fruktane, as uun plaanten
  • Dextrane, as en polysaccharid
  • Pektine, hiar tu't boolääst uun üüs iidj

• Cyclodextrine: as en oligosaccharid an liket en kuugel
  • α-Cyclodextrin (sääks glukoosuundialen)
  • β-Cyclodextrin (sööwen glukoosuundialen)
  • γ-Cyclodextrin (aacht glukoosuundialen)

Luke uk diar

 Commonskategorii: Köölhüdraaten – Saamlang faan bilen of filmer

Wikibooks: Stoofwaksel (sjiisk)
Wikibooks: Köölhüdraaten (sjiisk)