Rüsk spriak
(Widjerfeerd faan Rüs (Spriik))
 Tekst üüb Öömrang
|
At rüsk spriak (русский язык [ˈruskʲɪj jɪˈzɨk]) as en slaawisk spriak. Hat as ütj at Ual-Uastslaawisk föörgingen an nai mä witjrüsk, ukrainisk an ruteensk.
| Rüsk (русский язык) | ||
|---|---|---|
|
Snaaket uun |
Ruslun, üs manertaalspriak uun: Witjruslun, Kirgisistan, Kasachstan | |
| Spreegern | ~ 170 miljuunen[1] | |
| Wedenskapelk iindialang |
||
| Amtelk Stant | ||
| Amtspriak faan |  Ruslun Witjruslun Kasachstaan Kirgistaan
| |
| Gudkäänd manertaalspriak uun: |  Ukraine Moldaawien Rumeenien UNO
| |
| Spriak-Ufkörtang | ||
| ISO 639-1: |
ru | |
| ISO 639-2: |
rus | |
| ISO 639-3: |
rus | |
AlfabeetBewerke
Det rüsk alfabeet hää 33 buksteewen.
| А /a/ |
Б /b/ |
В /v/ |
Г /ɡ/ |
Д /d/ |
Е /je/ |
Ё /jo/ |
Ж /ʐ/ |
З /z/ |
И /i/ |
Й /j/ |
| К /k/ |
Л /l/ |
М /m/ |
Н /n/ |
О /o/ |
П /p/ |
Р /r/ |
С /s/ |
Т /t/ |
У /u/ |
Ф /f/ |
| Х /x/ |
Ц /ts/ |
Ч /tɕ/ |
Ш /ʂ/ |
Щ /ɕɕ/ |
Ъ /-/ |
Ы /ɨ/ |
Ь /ʲ/ |
Э /e/ |
Ю /ju/ |
Я /ja/ |
GramatikBewerke
Det rüsk spriak hää neder bestemt noch ünbestemt artiikeln. T.b. о́стров óstrov kön ‘en eilun’ of ‘at eilun’ weese. At spriak hää 6 faaler: noominatiif, geenitiif, daatiif, akusatiif, instrumentaal an prepositiif.
NoomenBewerke
Noomen üüb Rüs haa trii geslechten: menelk, weipelk an sechelk.
| Faal | го́род ‘stääd’ (m.) | рука́ "hun" (w.) | ||
|---|---|---|---|---|
| Iantaal | Muartaal | Iantaal | Muartaal | |
| noominatiif | го́род górod |
города́ gorodá |
рука́ ruká |
ру́ки rúki |
| geenitiif | го́рода góroda |
городо́в gorodóv |
руки́ rukí |
ру́к rúk |
| daatiif | го́роду górodu |
города́м gorodám |
руке́ ruké |
рука́м rukám |
| akusatiif | го́род górod |
города́ gorodá |
ру́ку rúku |
ру́ки rúki |
| instrumentaal | го́родом górodom |
города́ми gorodámi |
руко́й of руко́ю rukój of rukóju |
рука́ми rukámi |
| prepositiif | го́роде górode |
города́х gorodáx |
руке́ ruké |
рука́х rukáx |
PersunaalpronoomenBewerke
| Iantaal | 1. persuun | 2. persuun | 3. persuun |
|---|---|---|---|
| Noominatiif | я (ik) ja |
ты (dü) ty |
он (hi) + оно (hat, s.) / она (hat, w.) on, onó, oná |
| Geenitiif | (у) меня (u) mjenjá |
(у) тебя (u) tjebjá |
его (у него) / её (у неё) jegó (u njegó), jejó (u njejó) |
| Daatiif | (ко) мне (ko) mnje |
(к) тебе (k) tjebjé |
ему (к нему) / ей (к ней) jemú (k njemú), jej (k njej) |
| Akusatiif | (на) меня (na) mjenjá |
(на) тебя (na) tjebjá |
его (на него) / её (на неё) jegó (na njegó), jejó (na njejó) |
| Instrumentaal | (со) мной of мною (so) mnoj of mnóju |
(с) тобой of тобою (s) tobój of tobóju |
им (с ним) / ей (с ней) im (s nim), jej (s njej) |
| Prepositiif | (обо) мне (obo) mnje |
(о) тебе (o) tjebjé |
(о нём) / (о ней) o njom, o njej |
| Muartaal | |||
| Noominatiif | мы (wi) my |
вы (jam) wy |
они (jo) oní |
| Geenitiif | (у) нас (u) nas |
(у) вас (u) was |
их (у них) ich (u nich) |
| Daatiif | (к) нам (k) nam |
(к) вам (k) wam |
им (к ним) im (k nim) |
| Akusatiif | (на) нас (na) nas |
(на) вас (na) was |
их (на них) ich (na nich) |
| Instrumentaal | (с) нами (s) námi |
(с) вами (s) wámi |
ими (с ними) ími (s ními) |
| Prepositiif | (о) нас (o) nas |
(о) вас (o) was |
(о них) o nich |
ÜnlikhaidenBewerke
- Det rüsk spriak hää nian wurd för 'haa'. Uunstääd diarför sait 'am у u + geenitiif: t.b. у меня́ есть маши́на u menjá jest’ mašína ‘Ik haa en auto’ (of “at min as auto„). At subjekt uun deheer slach faan sats as uun a geenitiif an at objekt as uun a noominatiif.
- Uunstääd faan 'ik brük' sait 'am üüb Rüsk ‘(för) mi (as) nuadig’: t.b. мне ну́жен ру́чка mne núžen rúčka ‘ik brük en kuugelskriiwer’. At subjekt uun deheer slach faan sats as uun a daatiif an at objekt as uun a noominatiif. Nuadig (ну́жен núžen) as en adjektiif uun det kurt form (de lung form as ну́жный núžnyj) an kön efter't geslecht ünlik wees: menelk - ну́жен núžen, weipelk - нужна́ nužná, sechelk - ну́жно núžno an muartaal нужны́ nužný.
