Tekst üüb Öömrang

fffff

Anden (Kordilleren)
Cordillera de los Andes
Süüdelk dial faan a Anden
Süüdelk dial faan a Anden

Süüdelk dial faan a Anden

Hööchde 6.962 m
Laag Süüdameerikoo
WGS 84
-32.653333333333-70.0116666666676962
Koord faan Anden (Kordilleren) Cordillera de los Andes
Koord faan Anden (Kordilleren)
Cordillera de los Andes
Slach Apfualet berger mä wulkaanen

A Anden (spoonsk Cordillera de los Andes, Quechua Anti bzw. Antis) san det lingst keed faan berger. Jo san di süüdelk dial faan a Amerikoonsk Kordilleren.

Berger

Bewerke
Huuchst berger
  Aconcagua 6.962 m Argentinien
  Nevado Huascarán 6.768 m Peru
  Alpamayo 5.947 m Peru
  Nevado Yerupajá 6.634 m Peru
  Sajama 6.542 m Bolivien
  Nevado Illimani 6.483 m Bolivien
  Chimborazo 6.310 m Ecuador
  Huayna Potosí 6.088 m Bolivien
  Cerro Torre 3.133 m Argentinien/Chile
Aktiif wulkaanen
  Cotopaxi 5.897 m Ecuador
  Nevado del Huila 5.364 m Kolumbien
  Tungurahua 5.010 m Ecuador
  Pichincha 4.784 m Ecuador
  Villarrica 2.840 m Chile

Hööchderegiuunen

Bewerke
 
A hööchderegiuunen, an wat diar wääkst

Det iindialang faan a Anden tu hööchderegiuunen komt faan Alexander von Humboldt an Aimé Bonpland an käänt fiiw regiuunen:

  1. Det onerst regiuun het Tierra Caliente („hiat lun“). Diar as troopenwalt, an diar waaks kakao, banaanen an sokerraid.
  2. Tesken 1000 m an 2000 m huuch leit at Tierra Templada („miatag lun“) mä troopisk beragwalt. Diar waaks kofe, tabak an meis.
  3. Wenet woort fööraal uun't Tierra Fria („keelag lun“) tesken 2000 m an 3500 m hööchde. Diar wurd wiaten, irpler an bere uunbaud. Uk tjüch woort diar häälen. Diar wääkst di troopisk huuch- an mistwalt.
  4. At buumgrens bi gud 3000 m maaget di auergung tu't Tierra Helada („kuul lun“). Diar kön noch sjep an laamas häälen wurd.
  5. At snägrens leit bi 4800 meetern, det Tierra Nevada („snälun“) begant al bi 4500 meetern.

A hööchderegiuunen san tu fergliken mä a kliimaregiuunen tesken ekwaator an nuurdpuul.

Luke uk diar

Bewerke
  Commonskategorii: Anden – Saamlang faan bilen of filmer