Samoa
 Tekst üüb Fering
|
Samoa [zaˈmo:a], amtelk de Suwereen Stoot faan Samoa (üüb Samoaans: Sāmoa [ˈsaːmoa] an Malo Saʻoloto Tutoʻatasi o Sāmoa) as en eilunstoot uun Polyneesien. At lun amfaadet de waastdial faan dön Samoa-Eilunen. Tu a nuurd leit Tokelau, tu a uast Ameerikoonsk Samoa, tu a süüd Tonga, tu a waast Wallis an Futuna an tu a nuurdwaast Tuwaalu. Det hee 195.979 lidj (2016)[1]. At hoodsteed faan't lun as Apia.
_(Polynesia_centered).svg)
GeografiiBewerke
At lun as dial faan Polyneesien. Det bestäänt ütj tau grat eilunen, Upolu an Savai‘i, an fjauer letj eilunen, Manono, Apolima, Fanuatapu an Namua.
Iindialing faan FerwaltingBewerke
At lun hee elwen distrikten:
| # | Nööm | Grate (km²)[1] | Lidj (2016)[1] | Koord |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Aʻana | 193 | 23.265 | 
|
| 2 | Aiga-i-le-Tai | 27 | 5029 | |
| 3 | Atua | 413 | 22.769 | |
| 4 | Faʻasaleleaga | 266 | 13.566 | |
| 5 | Gagaʻemauga | 223 | 7840 | |
| 6 | Gagaʻifomauga | 365 | 4878 | |
| 7 | Palauli | 523 | 9300 | |
| 8 | Satupaʻitea | 127 | 5261 | |
| 9 | Tuamasaga | 479 | 95.907 | |
| 10 | Vaʻa-o-Fonoti | 38 | 1621 | |
| 11 | Vaisigano | 178 | 6543 |
HistooreBewerke
1900 wurd at waastdial fan dön Samoa-Eilunen en tjiisk kolonii. 1914 naam Neisialun a eilunen auer. At lun wurd 1962 suwereen.
PolitiikBewerke
At lun as en parlamentaarisk republiik. A stootsbaas as a hoodmaan faan't regiaring (üüb Samoaans: O le Ao o le Malo). A hoodmaan faan't regiaring sant 21. Jüüle 2017 as Va'aletoa Sualauvi II.
BütjenpolitiikBewerke
Samoa as sant 15. Deetsember 1976 lasmoot faan dön Feriand Natschuunen. Det as uk sant 1970 lasmoot faan det Commonwealth of Nations.
Luke uk diarBewerke
- Suwereen stooten uun Polyneesien: Cook-Eilunen, Nei-Sialun, Niue, Samoa, Tonga, Tuwaalu.
KwelenBewerke
.svg)
Suwereen stooten:
Austraalien |
Fidschi |
Kiribaati |
Marshall-Eilunen |
Nauru |
Nei-Sialun |
Palau |
Papua-Nei-Guinea
Samoa |
Salomoon-Eilunen |
Tonga |
Tupslööden Stooten faan Mikroneesien |
Tuwaalu |
Vanuatu
Stooten uun frei asosiiaring mä Nei-Sialun:
Cook-Eilunen |
Niue
Eilunen an Sköölen faan Eilunen, wat tu öler Lunen hiar:
(tu Austraalien) Norfolk-Eilun; (tu Chiile) Rapa Nui; (tu Frankrik) Fraansöösk Polyneesien, Neikaledoonien, Wallis an Futuna, (tu Neisialun) Tokelau;
(tu dön Ferianigt Stooten) Ameerikoonsk Samoa, Guam, Hawaii, United States Minor Outlying Islands.