Atlantisk spriaken

Tekst üüb Öömrang

Atlantisk spriaken san en skööl faan spriaken, diar uun Waastafrikoo snaaket wurd. Jo san en hoodtwiig faan a Niger-Kongo spriaken, ferlicht san't uk muar twiigen.

Diar hiar son 50 spriaken tu, diar uun Libeeria, Senegal, Gambia, Guinea, Guinea-Bissau, Sierra Leone, Maali, Niiger, Nigeeria, Ghaana an Burkiina Faaso faan amanbi 27 miljuun minsken snaaket wurd.

Iindialang

Det wichtagst spriak as Fuula, diar alian faan 18 miljuun minsken snaaket woort. (Mio = miljuun, Tsd = düüsen)

• Atlantisk
  • Nuurd-Atlantisk (33 spriaken mä 25 miljuun minsken üs mamenspriak an 10 miljuun tuliarden)
    • Sene-Gambia (luke uk diar: Waalo Köningrik)
      • Ful (18 Mio, mä tuliarden 22 Mio)
      • Wolof (3,7 Mio, 8 Mio mä tuliarden)
      • Serer-Sine (1,2 Mio)
    • Cangin
      • Saafi-Saafi (100 Tsd), Noon (25 Tsd), Lehar (10 Tsd); Ndut (25 Tsd), Palor (10 Tsd)
    • Bak
      • Balanta: Balanta-Kentohe (350 Tsd), Balanta-Ganja (100 Tsd)
      • Diola
        • Zentraal: Diola (Jola) (350 Tsd), Gusilay (10 Tsd), Bandial (15 Tsd); Ejamat (20 Tsd), Kerak (10 Tsd)
        • Karon-Mlomp: Karon (10 Tsd), Mlomp (5 Tsd)
        • Kwaatay (5 Tsd)
        • Bayot (15 Tsd)
      • Manjaku-Papel: Mandjak (210 Tsd), Papel (120 Tsd), Mankanja (60 Tsd)
    • Uast-Senegal-Guinea
      • Tenda-Biafada: Tenda (15 Tsd), Wamei (20 Tsd), Budik; Biafada (40 Tsd), Badjara (10 Tsd)
      • Nun-Banjun: Kasanga (600), Kobiana (600); Banyun (Bainouk) (15 Tsd)
    • Nalu-Mbulungi: Nalu (20 Tsd), Mbulungi (5 Tsd), Baga Mboteni
  • Süüd-Atlantisk (16 spriaken mä 3 miljuun spreegern)
    • Mel
      • Temne-Baga
        • Temnisk (1,5 Mio),
        • Baga: Koga, Binari, Manduri, Sitemu, Sobane †, Kalum † (aaltumaal Baga, tuup 32 Tsd)
        • Landoma (15 Tsd)
      • Gola (110 Tsd)
      • Bullom-Kissi: Kissi (Kisi, Gisi) (550 Tsd); Sherbro (Bullom) (135 Tsd), Bom (300), Bullom So (bal †), Krim (500)
    • Sua (Mansoanka) (15 Tsd)
    • Limba (350 Tsd)
  • Bijago: Bijago (Bissago, Bidyogo) (33 Tsd)

Luke uk diar

• Ernst Kausen, Die Klassifikation der atlantischen Sprachen innerhalb des Niger-Kongo. (DOC; 232 kB)