Adamaua-Ubangi spriaken

(Widjerfeerd faan Sango)
Tekst üüb Öömrang


A Adamaua-Ubangi spriaken san en grat skööl faan a Nuurd-Volta-Kongo spriaken. Diar hiar son 160 enkelt spriaken tu. Jo wurd faan son sööwen bit aacht miljoon minsken uun Madelafrikoo snaaket. Det spriakregiuun lingt faan Nigeeria auer Kameruun, a Tschad, at Madelafrikoonsk Republiik, Gabuun, bias Kongostooten bit hen tu a Süüdsudaan.

Spriaken Bewerke

Adamaua spriaken Bewerke

  • Adamaua (89 spriaken mä 2 Mio. spreegern)
    • Leko-Nimbari
      • Leko: Samba Leko (50 Tsd.), Mumbake (20 Tsd.), Wom (5 Tsd.), Kolbila (2,5 Tsd.)
      • Duru
        • Dii: Duru (Dii) (50 Tsd.), Duupa (5 Tsd.), Pape (7 Tsd.), Saa (4 Tsd.)
        • Duli †
        • Voko-Doyayo: Kutin (20 Tsd.), Doyayo (20 Tsd.), Gimme (3 Tsd.), Gimnime (3 Tsd.); Vere (Mom Jango) (90 Tsd.), Koma (25 Tsd.); Voko (2.5 Tsd.)
        • Mumuye-Yandang
          • Mumuye: Mumuye (400 Tsd.), Teme (4 Tsd.), Waka (5 Tsd.)
          • Yandang: Yandang (65 Tsd.), Kpasam (15 Tsd.), Kugama (5 Tsd.), Bali (2 Tsd.)
        • Nimbari
    • Mbum-Day
      • Mbum
        • Zentral: Kare (100 Tsd.), Pana (80 Tsd.), Karang (20 Tsd.), Nzambay (30 Tsd.); Kuo (15 Tsd.)
        • Nord: Tupuri (220 Tsd.), Mundang (200 Tsd.), Mambai (2,5 Tsd.); Mono (1 Tsd.), Dama, Ndai (naibi †)
        • Süd: Mbum (50 Tsd.)
        • Sonst: Laka (Godogodo) (5 Tsd.), Dek, Pam; To
      • Bua: Bua (8 Tsd.), Fania (Mana), Gula Iro (4 Tsd.), Bon Gula (1 Tsd.), Zan Gula (4 Tsd.), Bolgo (2 Tsd.), Koke (600), Noy (naibi †),
        Niellim (5 Tsd.), Tunia (2 Tsd.)
      • Kim: Kim ('Masa') (15 Tsd.), Besme (1 Tsd.), Goundo (naibi †)
      • Day: Day (50 Tsd.)
    • Waja-Jen
      • Waja-Cham
        • Awak: Awak (6 Tsd.), Kamo (20 Tsd.)
        • Waja-Tula: Waja (60 Tsd.), Tula (30 Tsd.), Bangwinji (6 Tsd.)
        • Cham-Mona: Dijim-Bwilim (Cham-Mwana) (25 Tsd.), Lotsu-Piri (15 Tsd.)
        • Dadija: Dadija (30 Tsd.)
      • Longuda (30 Tsd.)
      • Yungur-Mboi: Yungur (Bena) (100 Tsd.), Lala-Roba (50 Tsd.), Voro; Mboi (20 Tsd.), Libo (Kaan) (10 Tsd.)
      • Jen-Munga: Bambuka (5 Tsd.), Loo (8 Tsd.), Burak (4 Tsd.), Jen (Dza) (6 Tsd.), Leelau (Munga) (5 Tsd.), Gwomo (5 Tsd.), Panyam (Mak), Maghdi (2 Tsd.), Mingang Doso (3 Tsd.), Kapawa (Tha) (1 Tsd.)
    • Kam (Yimwom) (5 Tsd.)
    • Fali (40 Tsd.)
    • Kwa (Baa) (7 Tsd.)
    • Gueve †
    • La'bi
    • Oblo (5 Tsd.)

Ubangi spriaken Bewerke

  • Ubangi (89 spriaken mä 5,5 Mio. spreegern)
    • Gbaya
      • Zentral: Gbaya-Bossangoa (180 Tsd.), Gbaya-Bozoum (35 Tsd.); Gbanu (100 Tsd.), Bokoto (25 Tsd.)
      • Ost: Ngbaka (1 Mio.), Manza (250 Tsd.), Ali (35 Tsd.), Bofi (25 Tsd.), Bonjo
      • Nordwest: Gbaya (Nordwest-Gbaya) (300 Tsd.)
      • Südwest: Südwest-Gbaya (180 Tsd.), Bangadu (3 Tsd.)
      • Suma (50 Tsd.)
    • Banda-Ngbandi
      • Banda (skööl)
        • Zentral: Bambari (180 Tsd.), Banda (100 Tsd.), Mono (70 Tsd.), Mbres (45 Tsd.), Ndele (35 Tsd.); Mitte-Süd-Banda (100 Tsd.), Gobu (10 Tsd.), Kpagua (4 Tsd.), Ngundu; Togbo-Vara (25 Tsd.); Yangere (25 Tsd.)
        • Süd-Zentral: Ngbugu (Süd-Zentral-Banda) (150 Tsd.), Langbashe (50 Tsd.)
        • West-Zentral-Banda (10 Tsd.)
        • Süd-Banda: Mbanza (200 Tsd.)
        • Südwest: Ngbundu (20 Tsd.)
      • Ngbandi: Ngbandi (200 Tsd.), Yakoma (100 Tsd.), Dendi (10 Tsd.), Gbayi (5 Tsd.);
        Sango (Kreoolspriak, 350.000 mä mamenspriak, ~ 5 miljoon tuliarden)
      • Sere-Ngbaka-Mba
        • Sere: Ndogo (20 Tsd.), Sere (2,5 Tsd.), Tagbu, Belanda Viri (20 Tsd.), Bai (3 Tsd.); Feroge (1 Tsd.), Mangayat (400); Indri (700), Togoyo
        • Ngbaka-Mba
          • Ost: Mayogo (100 Tsd.), Bangba (10 Tsd.), Mundu (25 Tsd.)
          • West: Ngbaka Ma'bo (150 Tsd.), Gilima (12 Tsd.); Gbanziri (15 Tsd.), Buraka (3 Tsd.);
            Monzombo (15 Tsd.), Kpala (3 Tsd.), Yango (3 Tsd.); Baka (30 Tsd.), Gundi (10 Tsd.), Ganzi (2 Tsd.), Ngombe (2 Tsd.), Bomassa
          • Mba-Amadi: Mba (20 Tsd.), Dongo (5 Tsd.), Ndunga (3 Tsd.); Amadi (Ma) (5 Tsd.)
    • Zande-Barambu
      • Zande-Nzakara: Zande (1,2 Mio.), Nzakara (50 Tsd.), Kpatili (5 Tsd.), Geme (600)
      • Barambu-Pambia: Barambu (25 Tsd.), Pambia (20 Tsd.)

Kwelen Bewerke