Eritrea
Tekst üüb Fering |
Eritrea [eriˈtreːa], amtelk Stoot faan Eritrea (Tigrinya: ኤርትራ Ertra ) an ሃገረ ኤርትራ Hagere Ertra; Araabsk: إرتريا Iritriyyā an دولة إرتريا Dawlat Iritriyyā) as en stoot uun a nuurduast faan Aafrika. Uun a nuurdwaast leit Sudaan, uun a süüd Ethioopien, uun a süüduast Dschibuuti an uun a nuurduast de Ruad Sia. A nööm faan’t lun leitet ham faan de ualgreks Ἐρυθραία uf, dat üüb at beteekning ἐρυθρὰ [θάλασσα] erythrà [thálassa], ,ruad [sia]’ turaggungt. En fjuarden faan dön naar 6 miljuunen iinwenern (2016) faan Eritrea wene uun't hoodsteed Asmara.
Geografii
BewerkeKoord faan Eritrea |
Geograafisk Laag
BewerkeEritrea leit twesken 18° an 12° 22' (faan a nuurd tu a süüd) an 36° 50' an 43° 7' (faan a waast tu a uast). At lun as triisis letjer üüs Tjiisklun.
At lun dialt grensen mä trii lunen. Det lingst grens (1033 km) faan Eritrea wurt mä Ethioopien an det kurtst (125 km) mä Dschibuuti diald. At lun dialt uk en 682 km lung grens mä Sudaan.
Lunskap
BewerkeBerger
BewerkeBerger uun Eritrea san: de Dega Berig (3047 m), de Amba Mossino Berig (3038 m), de Soyra Berig (3013 m), de Amba Debra Berig (2833 m), de Ādī-Hans Berig (2820 m), de Dahan Dahan Berig (2815 m), de Sihat Berig (2797 m), de Amba Marrod Berig (2733 m), de Addishum Berig (2722 m) an de Alil’ Berig (2714 m).
Steeden
BewerkeDön tjiin gratst steeden uun Eritrea san:
# | Steed | Lidj (1997)[1] |
---|---|---|
1 | Asmara | 380.568 |
2 | Keren | 55.586 |
3 | Assab | 44.220 |
4 | Afabet | 35.673 |
5 | Massaua | 27.179 |
6 | Agordat | 22.316 |
7 | Dekemhare | 21.675 |
8 | Mendefera | 20.391 |
9 | Adi Qeyih | 15.633 |
10 | Ghinda | 15.539 |
Indialing faan Ferwalting
BewerkeEritrea hee sant 1996 seeks regiuunen.
Regiuun | Grate (km²)[2] | Lidj (2005)[3] | Hoodsteed | Koord | |
---|---|---|---|---|---|
1 | Anseba (2) | 23.200 | 549.000 | Keren | |
2 | Gasch-Barka (3) | 708.800 | 1.103.742 | Barentu | |
3 | Nuurdelk Ruad Sia (5) | 27.800 | 653.300 | Massaua | |
4 | Sentraal (1) | 1300 | 675.700 | Asmara | |
5 | Süüd (4) | 8000 | 952.100 | Mendefera | |
6 | Süüdelk Ruad Sia (6) | 27.600 | 83.500 | Assab |
Befölkring
BewerkeSpriiken
BewerkeDön amtelk spriiken faan Eritrea san Tigrinja, Araabsk an Ingels.
Sünjhaid
BewerkeWüfen raage uun't madel en ääler faan 68,2 juaren, an maaner ian faan 63,8 juaren.
Histoore
BewerkeEn italjeens seelskap, „Rubatino“, keeft Marts 1870 en 6 km lung strimel faan a eeg, wat bi det Assab Bucht leit. 10 juar lääder wurd at geegent faan italijeenern siidlet. Uun Marts 1880 auernaam det Köningrik Italien at geegent, wat at huuwensteed Assab wurd, an uun Jüüle 1882 gründet det Assab Kolonii. Efter Massaua, Asmara an öler steeden nimen wurd, wurd 1890 det Eritrea Kolonii faan a italjeenern ütjrepen.
Politiik
BewerkeEritrea as en republiik. At stootsboowenhood as a president. A president sant 1993 as Isaias Afewerki. Sant 1993 san nian woolen.
Bütjenpolitiik
BewerkeEritrea as sant 28. Mei 1993 lasmoot faan dön Feriand Natschuunen an sant 24. Mei 1993 faan det Aafrikoons Unioon.
Wiartskap
BewerkeAt weering faan't lun as de Eritreeisk Nakfa, wat faan det Beenk faan Eritrea ütjbroocht wurt.
Kwelen
Bewerke